Powstanie TT – Ważniejsze daty z historii turystyki – Odznaka organizacyjna

Ważniejsze daty z historii turystyki polskiej, PTT i Zakopanego

1802 – 1805
Stanisław Staszic w wędrówkach po Karpatach zwiedza Beskidy, Tatry i Pieniny, zdobywa Babią Górę, dokonuje pierwszego wejścia na Kołowy Szczyt, wchodzi m. in. na Czerwone Wierchy, Krywań, Sławkowski Szczyt spędza noc na szczycie Łomnicy i tam przeprowadza badania naukowe.
1818
Dnia 4 sierpnia, Antoni Malczewski jako pierwszy Polak zdobywa najwyższy szczyt Europy – Mont Blanc, narodziny Polskiego Alpinizmu.
1840 – 1843
Wincenty Pol odbywa wędrówki po Beskidach od źródeł Czeremoszu po źródła Wisły.
1860
Ukazuje się ,,Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin” Eugeniusza Janoty.
1869
Dnia 19 lipca, ustawowa o ochronie kozicy i świstaka.
1870
Ukazuje się pierwsze wydanie ,,Ilustrowanego Przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnicy” Walerego Eliasza – Radzikowskiego.
1873
Dnia 3 sierpnia, idea powstania Towarzystwa Tatrzańskiego – pierwszej polskiej organizacji turystycznej.
1874
Dnia 19 marca, Wysokie c. k. Namiestnictwo we Lwowie zatwierdziło rozporządzeniem L.11 734 pierwszy STATUT galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego
1874
Dnia 10 maja, wybór władz TT, pierwszym prezesem zostaje hr. Mieczysław Rey.
1874
W dniu 31 maja odbywa się walne zgromadzenie członków TT. Wprowadzenie zmian. Zasadniczą zmianą i bardzo ważną, to zmiana nazwy stowarzyszenia. Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie zmieniono na Towarzystwo Tatrzańskie z siedzibą w Krakowie. Zrównano w prawach wszystkich członków i wprowadzono nowy punkt o ,,wspieraniu przemysłu górskiego wszelkiego rodzaju” (chodzi o Zakopane, główny cel aktywności TT w tym czasie) oraz, że walne zgromadzenia odbywać się będą tylko w Krakowie.
1874
Dnia 3 sierpnia, TT otwiera nad Morskim Okiem swoje pierwsze schronisko – im. Stanisława Staszica.
1874
Dnia 22 sierpnia, ksiądz Józef Stolarczyk zdobywa Gierlach – najwyższy szczyt Tatr i Karpat. Jest to ósme wejście z przewodnikami.
1875
TT organizuje służbę przewodników w Tatrach.
1876
Ukazuje się pierwszy rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego” – organu TT.
1876
W Stanisławowie powstaje pierwszy Oddział TT.
1876
W Zakopanem powstaje Szkoła Przemysłu Drzewnego, przy wsparciu TT.
1878
Powstaje Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie.
1879/80
Jan Gwalbert Pawlikowski wespół z przewodnikiem Maciejem Sieczką zdobywają dziewiczy Mnich – początek taternictwa w sportowym wydaniu.
1882
Dnia 30 lipca otwarcie Dworca Tatrzańskiego TT w Zakopanem.
1887
Podział przewodników na trzy klasy, wprowadzenie odznaki i przewodnickiej legitymacji, książeczki służbowej.
1887
Wyznakowany zostaje pierwszy szlak w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Polanę Waksmundzką do Roztoki i Morskiego Oka.
1889
Dnia 1 lipca otwarcie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
1889
Dnia 9 maja Hrabia Władysław Zamoyski z Kórnika nabywa Zakopane na licytacji w Nowym Sączu.
1889 – 1891
Starania Towarzystwa Tatrzańskiego o doprowadzenie do Zakopanego linii kolejowej.
1893
Początek działalności Oddziału Pienińskiego TT.
1893
Tadeusz Smoluchowski inicjuje pierwsze narciarskie wycieczki w Karpatach Wschodnich będące zalążkiem górskiego narciarstwa turystycznego.
1894
Stanisław Barabasz i Jan Fiszer odbywają pierwszą narciarską wycieczkę w Tatrach ; z Kuźnic do Czarnego Stawu Gąsienicowego.
1894
W dniach 22 – 24 stycznia Jan Grzegorzewski z towarzyszami i przewodnicy Bartłomiej Obrochta, Gustaw Rojna Studentowicz i Józef Trzebunia Słomian odbywają pierwszą zimową górską wycieczkę w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Zawrat do Morskiego Oka.
1897
Józef Schnaider oraz Marian Małczyński z żoną zdobywają na nartach Chomiak i Howerlę.
1898
Ukazuje się pierwszy polski podręcznik narciarski; Józefa Schneidera ,,Na nartach skandynawskich podręcznik dla zwolenników sportu narciarskiego”.
1899
Linia kolejowa dociera do Zakopanego.
1899
Dnia 6 września Janusz Chmielowski samotnie dokonuje pierwszego wejścia na Granaty przez Granacką Przełęcz, pierwsza wyczynowa wycieczka taternicka bez przewodnika.
1902
Dnia 13 września wyrok sądu w Grazu przyznaje ,, Polsce,, prawa do Morskiego Oka. Polskimi rzecznikami w toczącym się procesie było TT i Oswald Balzer.
1903
Dnia 27 kwietnia, Walne zebranie członków TT zatwierdza statut Sekcji Turystycznej TT.
1905
Dnia 14 maja za sprawą Hugo Zapałowicza powstaje Oddział Babiogórski w Makowie Podhalańskim.
1906
Mieczysław Orłowicz zakłada Akademicki Klub Turystyczny we Lwowie.
1906
W Nowym Sączu powstaje Towarzystwo Turystyczne ,,Beskid”, w 1907 przekształcone w Oddział TT.
1906
Dnia 27 października zatwierdzenie statutu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, założonego przez Aleksandra Janowskiego i Aleksandra Patka.
1907
Dnia 26 stycznia Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys zakładają we Lwowie Karpackie Towarzystwo Narciarzy.
1907
Dnia 28 lutego Mariusz Zaruski, Stanisław Barabasz, Mieczysław Karłowicz zakładają Zakopiański Oddział Narciarzy TT.
1907
Dnia 1 marca we Lwowie ukazuje się pod redakcją Kazimierza Panka pierwszy numer kwartalnika ,,Taternik” – STTT.
1907
Dnia 25 grudnia w Zakopanem rozpoczyna się pierwszy kurs narciarski zorganizowany przez TT. Spośród pięciu przewodników ukończył go Stanisław Byrcyn Gąsienica.
1909
Powstaje Towarzystwo Automobilistów Królestwa Polskiego.
1909
W Krakowie powstaje Sekcja Narciarska AZS.
1910
Powstaje Sekcja Przyrodnicza TT.
1910
Aleksy Boniecki, Aleksander Bobkowski i Bronisław Macudziński zakładają Oddział Krakowski Karpackiego Towarzystwa Narciarzy, przekształcony później w Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy.
1910
Ukazuje się pierwszy numer miesięcznika „Ziemia” – organ PTK.
1910
Dnia 29 października Namiestnictwo Galicyjskie zatwierdza statut, założonego przez Mariusza Zaruskiego Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
1911
Dnia 11 lutego utworzona zostaje Sekcja Ochrony Tatr TT.
1911
Dnia 25 listopada powstaje Sekcja Ludoznawcza TT.
1919
Grudzień, Karpackie Towarzystwo Narciarzy, Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy , Sekcja Narciarska TT, Sekcja Narciarska AZS Kraków oraz Wintersportclub des Beskiden Veraines z Bielska tworzą Polski Związek Narciarski.
1920
Ukazuje się ostatni rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego”, poświęcony jest sprawom Spisza, Orawy i Czadeckiego.
1920
Towarzystwo Tatrzańskie przyjmuje nazwę Polskie Towarzystwo Tatrzańskie.
1923
We Lwowie ukazuje się pierwszy rocznik ,,Wierchów”, organ PTT.
1924
Utworzenie Sekcji Tatrzańskiej AZS Kraków.
1925
Utworzony zostaje Automobilklub Polski.
1925
Powstaje Polski Touring Club.
1930
Powstaje Polski Związek Kajakowy.
1932
Ustanowiona zostaje pierwsza w świecie odznaka turystyczna – Górska Odznaka Narciarska.
1933
Dnia 18 października decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych Zakopane uzyskuje prawa miejskie.
1933/34
Pierwsza polska wyprawa egzotyczna w Andy.
1935
Ustanowienie Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT) dnia 23 czerwca na zjeździe PTT w Stanisławowie.
1935
Sekcja Turystyczna PTT, Sekcja Tatrzańska AZS Kraków oraz Koło Wysokogórskie Oddziału Warszawskiego PTT tworzą Klub Wysokogórski PTT.
1939
Dnia 2 lipca pierwsza polska wyprawa w Himalajach zdobywa Nanda Dewi Est.
1948
Uroczyste obchody w Zakopanem 75 rocznicy powstania PTT z udziałem pierwszego po wojnie wybranego prezesa PTT Władysława Wolskiego
1950
Dnia 16 grudnia ostatni zjazd PTT, zakończenie działalności i polityczna likwidacja jedynego górskiego turystycznego stowarzyszenia w Polsce
1950
Dnia 17 grudnia decyzją polityczną władz PRL w miejsce zlikwidowanych PTT i PTK powstaje Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
1981
W dniach 10 – 11 października w Krakowie odbył się Sejmik Obywatelskiego Komitetu Reaktywowania PTT w Klubie Dziennikarzy „Pod Gruszką”, w którym uczestniczyło 52 osoby, w tym przedstawiciele 16 ośrodków reaktywowania PTT z całego kraju. Uchwalono: reaktywowanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, statut i deklarację programową oraz wybrano Zarząd Tymczasowy z przewodniczącym Stefanem Maciejewskim.
1988
Dnia 9 grudnia powstaje Odrodzone Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, zarejestrowane w Sądzie w Katowicach jako Towarzystwo Tatrzańskie, kontynuator dawnego TT – działające w górach i dla gór.
1989
Dnia 7 października w Zakopanem odbył się I Zjazd Delegatów Odrodzonego Towarzystwa Tatrzańskiego. Powstają sukcesywnie nowe i odrodzone oddziały TT w całej Polsce.
1990
Dnia 31 marca zebranie założycielskie odrodzonego Oddziału PTT ,,Beskid” w Nowym Sączu. Kontynuator Oddziału przekształconego w TT w 1907 roku. Pierwszym prezesem został wybrany Maciej Zaremba.
1992
Wydanie przez Odrodzone PTT pierwszego tomu Pamiętnika Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Pierwsi redaktorzy: Adam Liberak i Barbara Morawska – Nowak. W następnych latach kolejni redaktorzy: Stefan Maciejewski, Szymon Baron, Tomasz Kwiatkowski, Józef Haduch.
2019
Dnia 8 czerwca w Zakopanem na XI Zjeździe PTT w Zakopanem, wybrano prezesem PTT Jolantę Augustyńską – po raz pierwszy kobietę w dziejach stowarzyszenia.
2022
Wydano jubileuszowy XXX tom Pamiętnika Odrodzonego PTT poświęcony Górom Skandynawii.
2023
Uroczyste obchody w Zakopanem 150 lat Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego

Opracowano na podstawie: ,,WIERCHY” Rocznik Jubileuszowy 1873 – 1948, Kraków 1948; Z. Radwańska – Paryska, W.H. Paryski – Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Wydawnictwo Górskie, Poronin 2004; Tatry 1873 – 1973, druk SKPG OM PTTK i RO ZSP, Kraków 1973; Encyklopedia Powszechna PWN, wydanie III – t. I – IV, Warszawa 1983; Stefan Maciejewski, Kronika Odrodzenia PTT 1981 – 1989, Kraków 2011; R. Kuty, Tatry i Zakopane w ilustracji Walerego Eljasza – Radzikowskiego, Kielce 2020, Wydawnictwo, Księgarnia, Antykwariat Górski ,,Filar”; informacji z internetu.

Odznaka organizacyjna

…Towarzystwo wzorem innych towarzystw górskich w monarchii habsburskiej przyjęło jako odznakę szarotkę. Odznaka ta, typowa dla austro – niemieckich towarzystw była nie popularna wśród członków. Na pieczęci Towarzystwo umieściło rysunek głowy kozicy. Odznak wykonano nie wiele, już w 1877 r. zabrakło ich i zupełnie o niej zapomniano. Dopiero w l. 1906 – 07 wykonano nową odznakę opartą na motywach zakopiańskiej sprzączki góralskiej w połączeniu z rysunkiem głowy kozicy istniejącej na pieczęci Towarzystwa. Elementy te, w zmniejszonym wymiarze, zostały umieszczone w następnej odznace, wprowadzonej przez Towarzystwo w latach trzydziestych bieżącego stulecia. Posługiwało się nią Towarzystwo do końca swego istnienia.

Wg: Bolesław Chwaściński, Z Dziejów Taternictwa, O Górach i Ludziach, SPORT I TURYSTYKA – Warszawa 1979 – wydanie I

Ważniejsze daty z historii turystyki polskiej, PTT i Zakopanego

1802 – 1805 Stanisław Staszic w wędrówkach po Karpatach zwiedza Beskidy, Tatry i Pieniny, zdobywa Babią Górę, dokonuje pierwszego wejścia na Kołowy Szczyt, wchodzi m. in. na Czerwone Wierchy, Krywań, Sławkowski Szczyt spędza noc na szczycie Łomnicy i tam przeprowadza badania naukowe.

1818 Dnia 4 sierpnia, Antoni Malczewski jako pierwszy Polak zdobywa najwyższy szczyt Europy – Mont Blanc, narodziny Polskiego Alpinizmu.

1840 – 1843 Wincenty Pol odbywa wędrówki po Beskidach od źródeł Czeremoszu po źródła Wisły.

1860 Ukazuje się ,,Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin” Eugeniusza Janoty.

1869 Dnia 19 lipca, ustawowa o ochronie kozicy i świstaka.

1870 Ukazuje się pierwsze wydanie ,,Ilustrowanego Przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnicy” Walerego Eliasza – Radzikowskiego.

1873 Dnia 3 sierpnia, idea powstania Towarzystwa Tatrzańskiego – pierwszej polskiej organizacji turystycznej.

1874 Dnia 19 marca, Wysokie c. k. Namiestnictwo we Lwowie zatwierdziło rozporządzeniem L.11 734 pierwszy STATUT galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego

1874 Dnia 10 maja, wybór władz TT, pierwszym prezesem zostaje hr. Mieczysław Rey.

1874 Dnia 3 sierpnia, TT otwiera nad Morskim Okiem swoje pierwsze schronisko – im. Stanisława Staszica.

1874 Dnia 22 sierpnia, ksiądz Józef Stolarczyk zdobywa Gierlach – najwyższy szczyt Tatr i Karpat. Jest to ósme wejście z przewodnikami.

1875 TT organizuje służbę przewodników w Tatrach.

1876 Ukazuje się pierwszy rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego” – organu TT.

1876 W Stanisławowie powstaje pierwszy Oddział TT.

1876 W Zakopanem powstaje Szkoła Przemysłu Drzewnego, przy wsparciu TT.

1878 Powstaje Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie.

1879/80 Jan Gwalbert Pawlikowski wespół z przewodnikiem Maciejem Sieczką zdobywają dziewiczy Mnich – początek taternictwa w sportowym wydaniu.

1882 Dnia 30 lipca otwarcie Dworca Tatrzańskiego TT w Zakopanem.

1887 Podział przewodników na trzy klasy, wprowadzenie odznaki i przewodnickiej legitymacji, książeczki służbowej.

1887 Wyznakowany zostaje pierwszy szlak w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Polanę Waksmundzką do Roztoki i Morskiego Oka.

1889 Dnia 1 lipca otwarcie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.

1889 Dnia 9 maja Hrabia Władysław Zamoyski z Kórnika nabywa Zakopane na licytacji w Nowym Sączu.

1889 – 1891 Starania Towarzystwa Tatrzańskiego o doprowadzenie do Zakopanego linii kolejowej.

1893 Początek działalności Oddziału Pienińskiego TT.

1893 Tadeusz Smoluchowski inicjuje pierwsze narciarskie wycieczki w Karpatach Wschodnich będące zalążkiem górskiego narciarstwa turystycznego.

1894 Stanisław Barabasz i Jan Fiszer odbywają pierwszą narciarską wycieczkę w Tatrach ; z Kuźnic do Czarnego Stawu Gąsienicowego.

1894 W dniach 22 – 24 stycznia Jan Grzegorzewski z towarzyszami i przewodnicy Bartłomiej Obrochta, Gustaw Rojna Studentowicz i Józef Trzebunia Słomian odbywają pierwszą zimową górską wycieczkę w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Zawrat do Morskiego Oka.

1897 Józef Schnaider oraz Marian Małczyński z żoną zdobywają na nartach Chomiak i Howerlę.

1898 Ukazuje się pierwszy polski podręcznik narciarski; Józefa Schneidera ,,Na nartach skandynawskich podręcznik dla zwolenników sportu narciarskiego”.

1899 Linia kolejowa dociera do Zakopanego.

1899 Dnia 6 września Janusz Chmielowski samotnie dokonuje pierwszego wejścia na Granaty przez Granacką Przełęcz, pierwsza wyczynowa wycieczka taternicka bez przewodnika.

1902 Dnia 13 września wyrok sądu w Grazu przyznaje ,, Polsce,, prawa do Morskiego Oka. Polskimi rzecznikami w toczącym się procesie było TT i Oswald Balzer.

1903 Dnia 27 kwietnia, Walne zebranie członków TT zatwierdza statut Sekcji Turystycznej TT.

1905 Dnia 14 maja za sprawą Hugo Zapałowicza powstaje Oddział Babiogórski w Makowie Podhalańskim.

1906 Mieczysław Orłowicz zakłada Akademicki Klub Turystyczny we Lwowie.

1906 W Nowym Sączu powstaje Towarzystwo Turystyczne ,,Beskid”, w 1907 przekształcone w Oddział TT.

1906 Dnia 27 października zatwierdzenie statutu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, założonego przez Aleksandra Janowskiego i Aleksandra Patka.

1907 Dnia 26 stycznia Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys zakładają we Lwowie Karpackie Towarzystwo Narciarzy.

1907 Dnia 28 lutego Mariusz Zaruski, Stanisław Barabasz, Mieczysław Karłowicz zakładają Zakopiański Oddział Narciarzy TT.

1907 Dnia 1 marca we Lwowie ukazuje się pod redakcją Kazimierza Panka pierwszy numer kwartalnika ,,Taternik” – STTT.

1907 Dnia 25 grudnia w Zakopanem rozpoczyna się pierwszy kurs narciarski zorganizowany przez TT. Spośród pięciu przewodników ukończył go Stanisław Byrcyn Gąsienica.

1909 Powstaje Towarzystwo Automobilistów Królestwa Polskiego.

1909 W Krakowie powstaje Sekcja Narciarska AZS.

1910 Powstaje Sekcja Przyrodnicza TT.

1910 Aleksy Boniecki, Aleksander Bobkowski i Bronisław Macudziński zakładają Oddział Krakowski Karpackiego Towarzystwa Narciarzy, przekształcony później w Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy.

1910 Ukazuje się pierwszy numer miesięcznika „Ziemia” – organ PTK.

1910 Dnia 29 października Namiestnictwo Galicyjskie zatwierdza statut, założonego przez Mariusza Zaruskiego Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

1911 Dnia 11 lutego utworzona zostaje Sekcja Ochrony Tatr TT.

1911 Dnia 25 listopada powstaje Sekcja Ludoznawcza TT.

1919 Grudzień, Karpackie Towarzystwo Narciarzy, Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy , Sekcja Narciarska TT, Sekcja Narciarska AZS Kraków oraz Wintersportclub des Beskiden Veraines z Bielska tworzą Polski Związek Narciarski.

1920 Ukazuje się ostatni rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego”, poświęcony jest sprawom Spisza, Orawy i Czadeckiego.

1920 Towarzystwo Tatrzańskie przyjmuje nazwę Polskie Towarzystwo Tatrzańskie.

1923 We Lwowie ukazuje się pierwszy rocznik ,,Wierchów”, organ PTT.

1924 Utworzenie Sekcji Tatrzańskiej AZS Kraków.

1925 Utworzony zostaje Automobilklub Polski.

1925 Powstaje Polski Touring Club.

1930 Powstaje Polski Związek Kajakowy.

1932 Ustanowiona zostaje pierwsza w świecie odznaka turystyczna – Górska Odznaka Narciarska.

1933 Dnia 18 października decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych Zakopane uzyskuje prawa miejskie.

1933/34 Pierwsza polska wyprawa egzotyczna w Andy.

1935 Ustanowienie Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT) dnia 23 czerwca na zjeździe PTT w Stanisławowie.

1935 Sekcja Turystyczna PTT, Sekcja Tatrzańska AZS Kraków oraz Koło Wysokogórskie Oddziału Warszawskiego PTT tworzą Klub Wysokogórski PTT.

1939 Dnia 2 lipca pierwsza polska wyprawa w Himalajach zdobywa Nanda Dewi Est.

1948 Uroczyste obchody w Zakopanem 75 rocznicy powstania PTT z udziałem pierwszego po wojnie wybranego prezesa PTT Władysława Wolskiego

1950 Dnia 16 grudnia ostatni zjazd PTT, zakończenie działalności i polityczna likwidacja jedynego górskiego turystycznego stowarzyszenia w Polsce

1950 Dnia 17 grudnia decyzją polityczną władz PRL w miejsce zlikwidowanych PTT i PTK powstaje Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.

1988 Dnia 9 grudnia powstaje Odrodzone Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, zarejestrowane w Sądzie w Katowicach jako Towarzystwo Tatrzańskie, kontynuator dawnego TT – działające w górach i dla gór.

1989 Dnia 7 października w Zakopanem odbył się I Zjazd Delegatów Odrodzonego Towarzystwa Tatrzańskiego. Powstają sukcesywnie nowe i odrodzone oddziały TT w całej Polsce.

1990 Dnia 31 marca zebranie założycielskie odrodzonego Oddziału PTT ,,Beskid” w Nowym Sączu. Kontynuator Oddziału przekształconego w TT w 1907 roku. Pierwszym prezesem został wybrany Maciej Zaremba.

1992 Wydanie przez Odrodzone PTT pierwszego tomu Pamiętnika Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Pierwsi redaktorzy: Adam Liberak i Barbara Morawska – Nowak. W następnych latach kolejni redaktorzy: Stefan Maciejewski, Szymon Baron, Tomasz Kwiatkowski, Józef Haduch.

2019 Dnia 8 czerwca w Zakopanem na XI Zjeździe PTT w Zakopanem, wybrano prezesem PTT Jolantę Augustyńską – po raz pierwszy kobietę w dziejach stowarzyszenia.

2022 Wydano jubileuszowy XXX tom Pamiętnika Odrodzonego PTT poświęcony Górom Skandynawii.

2023 Uroczyste obchody w Zakopanem 150 lat Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego

Odznaka organizacyjna

Wg: Bolesław Chwaściński, Z Dziejów Taternictwa, O Górach i Ludziach, SPORT I TURYSTYKA – Warszawa 1979 – wydanie I

<< 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1802 – 1805
Stanisław Staszic w wędrówkach po Karpatach zwiedza Beskidy, Tatry i Pieniny, zdobywa Babią Górę, dokonuje pierwszego wejścia na Kołowy Szczyt, wchodzi m. in. na Czerwone Wierchy, Krywań, Sławkowski Szczyt spędza noc na szczycie Łomnicy i tam przeprowadza badania naukowe.

1818
Dnia 4 sierpnia, Antoni Malczewski jako pierwszy Polak zdobywa najwyższy szczyt Europy – Mont Blanc, narodziny Polskiego Alpinizmu.

1840 – 1843
Wincenty Pol odbywa wędrówki po Beskidach od źródeł Czeremoszu po źródła Wisły.

1860
Ukazuje się ,,Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin” Eugeniusza Janoty.

1869
Dnia 19 lipca, ustawowa o ochronie kozicy i świstaka.

1870
Ukazuje się pierwsze wydanie ,,Ilustrowanego Przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnicy” Walerego Eliasza – Radzikowskiego.

1873
Dnia 3 sierpnia, idea powstania Towarzystwa Tatrzańskiego – pierwszej polskiej organizacji turystycznej.

1874
Dnia 19 marca, Wysokie c. k. Namiestnictwo we Lwowie zatwierdziło rozporządzeniem L.11 734 pierwszy STATUT galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego

1874
Dnia 10 maja, wybór władz TT, pierwszym prezesem zostaje hr. Mieczysław Rey.

1874
Dnia 3 sierpnia, TT otwiera nad Morskim Okiem swoje pierwsze schronisko – im. Stanisława Staszica.

1874
Dnia 22 sierpnia, ksiądz Józef Stolarczyk zdobywa Gierlach – najwyższy szczyt Tatr i Karpat. Jest to ósme wejście z przewodnikami.

1875
TT organizuje służbę przewodników w Tatrach.

1876
Ukazuje się pierwszy rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego” – organu TT.

1876
W Stanisławowie powstaje pierwszy Oddział TT.

1876
W Zakopanem powstaje Szkoła Przemysłu Drzewnego, przy wsparciu TT.

1878
Powstaje Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie.

1879/80
Jan Gwalbert Pawlikowski wespół z przewodnikiem Maciejem Sieczką zdobywają dziewiczy Mnich – początek taternictwa w sportowym wydaniu.

1882
Dnia 30 lipca otwarcie Dworca Tatrzańskiego TT w Zakopanem.

1887
Podział przewodników na trzy klasy, wprowadzenie odznaki i przewodnickiej legitymacji, książeczki służbowej.

1887
Wyznakowany zostaje pierwszy szlak w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Polanę Waksmundzką do Roztoki i Morskiego Oka.

1889
Dnia 1 lipca otwarcie, Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.

1889
Dnia 9 maja Hrabia Władysław Zamoyski z Kórnika nabywa Zakopane na licytacji w Nowym Sączu.

1889 – 1891
Starania Towarzystwa Tatrzańskiego o doprowadzenie do Zakopanego linii kolejowej.

1893
Początek działalności Oddziału Pienińskiego TT.

1893
Tadeusz Smoluchowski inicjuje pierwsze narciarskie wycieczki w Karpatach Wschodnich będące zalążkiem górskiego narciarstwa turystycznego.

1894
Stanisław Barabasz i Jan Fiszer odbywają pierwszą narciarską wycieczkę w Tatrach ; z Kuźnic do Czarnego Stawu Gąsienicowego.

1894
W dniach 22 – 24 stycznia Jan Grzegorzewski z towarzyszami i przewodnicy Bartłomiej Obrochta, Gustaw Rojna Studentowicz i Józef Trzebunia Słomian odbywają pierwszą zimową górską wycieczkę w Tatrach Polskich; z Zakopanego przez Zawrat do Morskiego Oka.

1897
Józef Schnaider oraz Marian Małczyński z żoną zdobywają na nartach Chomiak i Howerlę.

1898
Ukazuje się pierwszy polski podręcznik narciarski; Józefa Schneidera ,,Na nartach skandynawskich podręcznik dla zwolenników sportu narciarskiego”.

1899
Linia kolejowa dociera do Zakopanego.

1899
Dnia 6 września Janusz Chmielowski samotnie dokonuje pierwszego wejścia na Granaty przez Granacką Przełęcz, pierwsza wyczynowa wycieczka taternicka bez przewodnika.

1902
Dnia 13 września wyrok sądu w Grazu przyznaje ,, Polsce,, prawa do Morskiego Oka. Polskimi rzecznikami w toczącym się procesie było TT i Oswald Balzer.

1903
Dnia 27 kwietnia, Walne zebranie członków TT zatwierdza statut Sekcji Turystycznej TT.

1905
Dnia 14 maja za sprawą Hugo Zapałowicza powstaje Oddział Babiogórski w Makowie Podhalańskim.

1906
Mieczysław Orłowicz zakłada Akademicki Klub Turystyczny we Lwowie.

1906
W Nowym Sączu powstaje Towarzystwo Turystyczne ,,Beskid”, w 1907 przekształcone w Oddział TT.

1906
Dnia 27 października zatwierdzenie statutu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, założonego przez Aleksandra Janowskiego i Aleksandra Patka.

1907
Dnia 26 stycznia Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys zakładają we Lwowie Karpackie Towarzystwo Narciarzy.

1907
Dnia 28 lutego Mariusz Zaruski, Stanisław Barabasz, Mieczysław Karłowicz zakładają Zakopiański Oddział Narciarzy TT.

1907
Dnia 1 marca we Lwowie ukazuje się pod redakcją Kazimierza Panka pierwszy numer kwartalnika ,,Taternik” – STTT.

1907
Dnia 25 grudnia w Zakopanem rozpoczyna się pierwszy kurs narciarski zorganizowany przez TT. Spośród pięciu przewodników ukończył go Stanisław Byrcyn Gąsienica.

1909
Powstaje Towarzystwo Automobilistów Królestwa Polskiego.

1909
W Krakowie powstaje Sekcja Narciarska AZS.

1910
Powstaje Sekcja Przyrodnicza TT.

1910
Aleksy Boniecki, Aleksander Bobkowski i Bronisław Macudziński zakładają Oddział Krakowski Karpackiego Towarzystwa Narciarzy, przekształcony później w Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy.

1910
Ukazuje się pierwszy numer miesięcznika „Ziemia” – organ PTK.

1910
Dnia 29 października Namiestnictwo Galicyjskie zatwierdza statut, założonego przez Mariusza Zaruskiego Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

1911
Dnia 11 lutego utworzona zostaje Sekcja Ochrony Tatr TT.

1911
Dnia 25 listopada powstaje Sekcja Ludoznawcza TT.

1919
Grudzień, Karpackie Towarzystwo Narciarzy, Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy , Sekcja Narciarska TT, Sekcja Narciarska AZS Kraków oraz Wintersportclub des Beskiden Veraines z Bielska tworzą Polski Związek Narciarski.

1920
Ukazuje się ostatni rocznik ,,Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego”, poświęcony jest sprawom Spisza, Orawy i Czadeckiego.

1920
Towarzystwo Tatrzańskie przyjmuje nazwę Polskie Towarzystwo Tatrzańskie.

1923
We Lwowie ukazuje się pierwszy rocznik ,,Wierchów”, organ PTT.

1924
Utworzenie Sekcji Tatrzańskiej AZS Kraków.

1925
Utworzony zostaje Automobilklub Polski.

1925
Powstaje Polski Touring Club.

1930
Powstaje Polski Związek Kajakowy.

1932
Ustanowiona zostaje pierwsza w świecie odznaka turystyczna – Górska Odznaka Narciarska.

1933
Dnia 18 października decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych Zakopane uzyskuje prawa miejskie.

1933/34
Pierwsza polska wyprawa egzotyczna w Andy.

1935
Ustanowienie Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT) dnia 23 czerwca na zjeździe PTT w Stanisławowie.

1935
Sekcja Turystyczna PTT, Sekcja Tatrzańska AZS Kraków oraz Koło Wysokogórskie Oddziału Warszawskiego PTT tworzą Klub Wysokogórski PTT.

1939
Dnia 2 lipca pierwsza polska wyprawa w Himalajach zdobywa Nanda Dewi Est.

1948
Uroczyste obchody w Zakopanem 75 rocznicy powstania PTT z udziałem pierwszego po wojnie wybranego prezesa PTT Władysława Wolskiego

1950
Dnia 16 grudnia ostatni zjazd PTT, zakończenie działalności i polityczna likwidacja jedynego górskiego turystycznego stowarzyszenia w Polsce

1950
Dnia 17 grudnia decyzją polityczną władz PRL w miejsce zlikwidowanych PTT i PTK powstaje Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.

1988
Dnia 9 grudnia powstaje Odrodzone Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, zarejestrowane w Sądzie w Katowicach jako Towarzystwo Tatrzańskie, kontynuator dawnego TT – działające w górach i dla gór.

1989
Dnia 7 października w Zakopanem odbył się I Zjazd Delegatów Odrodzonego Towarzystwa Tatrzańskiego. Powstają sukcesywnie nowe i odrodzone oddziały TT w całej Polsce.

1990
Dnia 31 marca zebranie założycielskie odrodzonego Oddziału PTT ,,Beskid” w Nowym Sączu. Kontynuator Oddziału przekształconego w TT w 1907 roku. Pierwszym prezesem został wybrany Maciej Zaremba.

1992
Wydanie przez Odrodzone PTT pierwszego tomu Pamiętnika Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Pierwsi redaktorzy: Adam Liberak i Barbara Morawska – Nowak. W następnych latach kolejni redaktorzy: Stefan Maciejewski, Szymon Baron, Tomasz Kwiatkowski, Józef Haduch.

2019
Dnia 8 czerwca w Zakopanem na XI Zjeździe PTT w Zakopanem, wybrano prezesem PTT Jolantę Augustyńską – po raz pierwszy kobietę w dziejach stowarzyszenia.

2022
Wydano jubileuszowy XXX tom Pamiętnika Odrodzonego PTT poświęcony Górom Skandynawii.

2023
Uroczyste obchody w Zakopanem 150 lat Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego